جامع آتش نشانی ایران NFSI

برنامه ریزی و توسعه ایمنی و آتش نشانی ، مهندسی و مدیریت ایمنی آتش در ایران

جامع آتش نشانی ایران NFSI

برنامه ریزی و توسعه ایمنی و آتش نشانی ، مهندسی و مدیریت ایمنی آتش در ایران

جامع آتش نشانی ایران NFSI

جامع آتش نشانی ایران NFSI
پایگاه اطلاع رسانی آتش نشانی و خدمات ایمنی برای فارسی زبانان که اخبار حوزه آتش نشانی ، مهندسی آتش ،بیمه آتش سوزی ، سیستم های کشف و اعلام آتش سوزی ، خاموش کننده های دستی ، اسپرینکلر ، درب مقاوم در برابر آتش ، مقاوم سازی در برابر آتش ، ایستگاه های آتش نشانی ، توصیه ها و الزامات ایمنی آتش ، دستورالعمل ها و استانداردهای ملی و بین المللی ایمنی و آتش نشانی را دنبال می کنند.
Fire Service| آتش نشانی ایران
#مهندسی_آتش#شرایط_اضطراری#خدمات_آتشنشانی #پیشگیری_از_آتش_سوزی #حفاظت_از_آتش#جامع_آتش_نشانی_ایران
#firesafetymanagement
www.iran125.ir
www.nfsi.ir

پیوندهای روزانه

مشهد-ایرنا- رییس سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تایباد گفت:شامگاه چهارشنبه 21 دی 1401 استفاده از وسایل گرمایشی غیراستاندارد ۲ دستگاه کامیون افغانستانی حامل بار ترانزیت را در بازارچه مرزی دوغارون طعمه حریق کرد.

سیدعلی حسینی روز پنجشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: کامیون‌های یاد شده که یکی به شکل چادری با بار پنیر و دیگری کفی و حامل بار از نوع مواد پلاستیکی بود به ترتیب ۱۰۰ و ۴۰ درصد خسارت دیدند.

وی ادامه داد: رانندگان این ۲ کامیون از اتباع کشور افغانستان بودند و خوشبختانه هیچ فردی در این حادثه آسیب ندیده است.

رییس سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تایباد گفت: به منظور جلوگیری از سرایت آتش به کامیون‌های متوقف شده در محوطه بازارچه مرزی دوغارون، سایر کامیون‌ها به مناطق دیگری منتقل شدند.

حسینی افزود: کارشناسان، استفاده از وسایل گرمایشی غیر استاندارد در کامیون‌ها را علت وقوع این حادثه اعلام کردند.

بازارچه مرزی دوغارون در فاصله ۱۸ کیلومتری شهر تایباد و در مرز با کشور افغانستان قرار دارد.

منبع: ایرنا

یزد- ایرنا - که سه شنبه هفته گذشته با فداکاری به دل آتش زد تا دختر چهار ساله‌ همسایه در میبد یزد را از سوختن و مرگ نجات دهد، خود گرفتار آتش شد و پس از ۶ روز دست و پنجه نرم کردن با مرگ، تسلیم تقدیر الهی شد.

"محمد دهقانی" مسوول روابط عمومی بیمارستان شهدای محراب، روز دوشنبه در تماس با خبرنگار ایرنا فوت این جوان ایثارگر را تایید کرد.

خنفری، با سوختگی ۹۸ درصد و سه درصد هوشیاری در این بیمارستان بستری شد اما متاسفانه به رغم تلاش های کادر درمان، صبح امروز جان به جان آفرین تسلیم کرد.

آتش سوزی در ساعت هشت و ۲۷ دقیقه صبح روز سه شنبه هفته گذشته ۱۳ دیماه 1401 در یک واحد مسکونی در شهرک شهدای میبد یزد رخ داد و دختر چهارساله‌ای که در این منزل به تنهایی بود به سر می برد را در بر گرفت و این کودک معصوم در همان لحظه حادثه بعلت خفگی، فوت کرد.

جوان ۳۹ ساله اهل آبادان که همسایه این کودک بوده با مشاهده شعله ور شدن آتش در منزل همسایه خود به آنجا مراجعه و برای نجات کودک گرفتار در آتش، وارد خانه می شود اما متاسفانه تلاش های مرحوم آقاجلال برای نجات این کودک به آتش زده بود بی‌نتیجه ماند و خود نیز دچار سوختگی شدید و به بیمارستان سوانح سوختگی یزد منتقل شد.

حق این جوان فداکار در استان یزد ادا نشد!

با وجود آنکه طی یک هفته گذشته برخی رسانه ها با تمجید از فداکاری این جوان آبادانی ساکن یزد از ایثار وی به نیکی یاد کرده بودند اما حق این جوان به خوبی ادا نشد، رسانه ها کمتر به آن پرداختند و مسوولان هم به عیادت وی نرفتند.

وجود موارد مشابه فداکاری و ایثار یک انسان برای نجات همنوع خود در دیگر مناطق کشور با واکنش های خوبی از سوی مسوولان روبرو میشد اما متاسفانه در استان یزد، کسی از این فداکاری یادی نکرد و حتی مسوولان به عیادت او نرفتند.

جلال خنفری مظلومانه تسلیم مرگ شد

آن‌طور که همسر جلال تعریف می‌کند، روز حادثه، دختر بزرگ این خانواده به مدرسه رفته بود اما نمی‌دانست مدارس تعطیل است و برگشته بود. او از ساعت ۷و۳۰ دقیقه صبح تا 8 صبح مدام در می‌زد تا شاید خواهرش در را باز کند. همسر جلال که صدای در زدن‌های دختر را شنیده بود، در خانه را باز کرد و به او گفت به خانه‌ آنها بیاید، چون خواهرش خواب است و وقتی بیدار شود، به خانه آنها می‌آید. دخترک هم قبول کرد. هنوز مدتی نگذشته بود که ولوله‌ای در ساختمان به‌پا شد و همه می‌گفتند خانه یکی از همسایه‌ها آتش‌گرفته است. خانه همان زن و شوهر شاغل بود. جلال ‌که می‌دانست دخترک 4 ساله در خانه تنهاست و آتش هر لحظه جان او را تهدید می‌کند، طاقت نیاورد و به خانه آنها رفت. خواهر بزرگ‌تر او هم مدام جیغ می‌زد و همسر جلال به‌سختی او را گرفته بود. جلال در خانه را شکست و وارد شد تا بچه را بیرون بیاورد اما خودش هم دچار سوختگی شد و داد می‌زد سوختم... سوختم.

 منبع :ایرنا

درگذشت امدادگر فداکار آقای جلال خنفری  چنان سنگین و جانسوز است که به دشواری به باور می‌نشیند، ولی در برابر تقدیر حضرت پروردگار چاره‌ای جز تسلیم و رضا نیست.این ماتم جانگداز را به،خانواده محترم خنفری عزیز صمیمانه تسلیت عرض نموده و برای آنان صبر و اجر و برای آن عزیز سفرکرده علو درجات طلب می‌کنیم. (سایت جامع آتش نشانی ایران)

درس گرفتن از حوادث:

1- هیچ گاه کودکان زیر 12 سال  را در خانه تنها نگذارید حتی برای دقایقی ، این موضوع بسیار بسیار مهم می باشد.

2- هیچ گاه کودکان و کهنسالان و افراد ناتوان جسمی و روانی را در خانه تنها نگذارید.

3- نوجوان زیر 16 سال را نباید شب ها تنها گذاشت.

2- با کودکان و همه اعضای خانواده در خصوص آتش سوزی و نحوه فرار از آتش صحبت کنید و بصورت دوره ای فرار از آتش را تمرین کنید.

3- با نصب هشدار دهنده های دودی می توانید خیلی سریع از وقوع آتش سوزی آگاه شده و نسبت به فرار از آتش سریع تر اقدام کنید.

4- رعایت نکات ایمنی آتش در خانه و پیشگیری از وقوع آتش سوزی مهم ترین گام در ایمنی شما و خانواده و همسایگان شما می باشد.

5- در شرایط اضطراری و زمانی که آتش سوزی نسبتا بزرگ می باشد به هیچ وجه اقدام به فعالیت های فداکارانه نزنید و با شماره 125 آتش نشانی تماس بگیرد.

6- اولین گام در زمان بروز آتش سوزی ، صرفا فرار از آن می باشد و سپس در یک محل ایمن با تلفن همسایه و یا تلفن همراه با شماره 125 آتش نشانی تماس بگیرید.

7- آموزش اصول اولیه آشنایی با آتش سوزی و نحوه خاموش کردن آن برای همه افراد جامعه ضروری و مفید می باشد.

بر اساس تحقیقات انجمن حفاظت از حریق NFPA اکثر کودکان بین 30 تا 36 ماهگی توانایی حفظ خود را دارند و می توانند بدون کمک کسی راه بروند بنابراین توصیه می گردد آموزش فرار از آتش و آشنایی با خطرات را به کودکان از همان سن بین 30 تا 36 ماهگی شروع نمایید.

منبع : مقاله تحقیقاتی Determining-Self-Preservation-Capability-in-Pre-School-Children انجمن حفاظت از حریق NFPA

 

What is a code  /  What is a standard

کدها (Codes) مجموعه ای از قوانین وضع شده در یک شهر، ایالت و یا کشور است. زمانی که یک ساختمان در قلمرو یک شهر یا کشور ساخته می شود، حتماً باید مطابق با قوانین اجباری (کدهای) آنجا ساخته شود. کدها جنبه حقوقی و قانونی دارند لذا اجرای آن ها اجباری است.

برخلاف کد، استاندارد (Standard) معیار و وسیله ای برای سنجش و مقایسه پارامترهایی از قبیل کیفیت، کمیت، اندازه، شکل و مقدار است و جنبه پیشنهادی دارد.استفاده از استاندارد الزامی نبوده و بحث حقوقی را به همراه ندارد. تنها زمانی اجرای استاندارد اجباری می شود که آن استاندارد بخشی از یک قرارداد بوده و رعایت آن استاندارد طبق آن قرارداد الزام شده باشد و یا بخشی از یک دستور العمل قانونی شده باشد. کدها نمونه ای از استانداردهای اجباری هستند که جنبه حقوقی و قانونی دارند. در واقع استاندارد می تواند یک کد شده و استفاده از آن اجباری شود. 

Specificationها الزامات خاصی است که خارج از کد یا استاندارد می‌باشد و شرکت ها و سازمان های خصوصی این الزامات را به متریال‌، اجزا و سرویس‌های مختلف اضافه می‌کنند. اسپک‌ها به منظور الزامات اضافه شده برای یک محصول خاص یا کابرد خاص تدوین می‌شوند.

کدها به طور کلی مجموعه ای از قوانین پذیرفته شده هستند که به شما می گویند چه کاری باید انجام دهید. استانداردها «نحوه» اجرای کدها را ارائه می دهند.

این گونه تصور می شود که اولین آیین نامه ساختمانی بین سال 1913 و 1955 قبل از میلاد در زمان سلطنت حمورابی پادشاه بابل ایجاد شده باشد. این قانون نحوه ساخت یک ساختمان را مشخص نکرده است - اما عواقب بد ساختن را بیان کرده است که آن این موضوع بوده است که اگر خانه‌ای خراب شودصاحب یا فرزندش بر اثرا آن بمیرند ، سازنده یا فرزندش را به قصاص محکوم می کردند.
کدهای امروزی پیچیده تر و کمتر دارای مجازات  می باشند . اما مانند کد حمورابی، آنها اراده جامعه را در مورد یک موضوع فنی خاص بیان می کنند و یک نتیجه مطلوب را مشخص می کنند.

کد یک مدل است، مجموعه قوانینی که افراد آگاه به دیگران توصیه می کنند که از آن پیروی کنند. این یک قانون نیست، اما می تواند به عنوان یک قانون توسط مراجع ذی صلاح تصویب شود.
یک استاندارد معمولاً شرح دقیق تر است، پیچ و مهره های مربوط به یک کد را تشکیل می دهند.

یکی از راه‌های درک به تفاوت‌های کدها و استانداردها این است که یک کد به شما می‌گوید چه کاری باید انجام دهید، و یک استاندارد به شما می‌گوید چگونه آن را انجام دهید. یک کد ممکن است بگوید که یک ساختمان باید دارای سیستم اعلام حریق باشد. استاندارد مشخص می کند که چه نوع سیستمی و چگونه باید نصب و راه اندازی گردد.

در اواخر قرن نوزدهم، سیستم های آبپاش خودکار به عنوان روشی موثر برای خاموش کردن آتش مورد استفاده قرار گرفت.  در سال 1895 میلادی، گروهی از افراد مرتبط با تولید آبپاش و بیمه آتش سوزی گرد هم آمدند تا استانداردی یکسان برای نصب آبپاش ها ایجاد کنند. سال بعد، به عنوان نتیجه آن گروه، NFPA تاسیس شد و توسعه کدها و استانداردها یکی از مهمترین وظایف انجمن NFPA باقی ماند. NFPA بیش از 300 کد و استاندارد ایجاد کرده است که در سراسر جهان در حال استفاده هستند.

به عنوان مثال NFPA1 به عنوان یک کد می باشد و NFPA10  به عنوان یک استاندارد مطرح می باشد. در کد NFPA1 که به عنوان قانون ایمنی حریق بیان می گردد ، ساختمان های مختلف را الزام به نصب خاموش کننده دستی نموده است ولی شرایط آن را بیان نکرده است ولی در NFPA10 که استاندارد خاموش کننده های دستی می باشد ، شرایط و روش های محاسباتی در تعیین تعداد و نوع خاموش کننده های دستی را با توضیحات کامل بیان نموده است.

منبع :

1- سایت رسمی انجمن حفاظت از حریق NFPA

ترجمه و ویرایش: hamed heydari حامد حیدری /کارشناس ارشد مدیریت ایمنی و آتش نشانی شهری


آتش سوزی خودروی آتش نشانی

آتش سوزی باتری لیتیوم یون در یک دستگاه خودروی آتش نشانی در ایستگاه آتش نشانی در نیوزیلند که ناشی از یک فن الکتریکی دارای باتری لیتیومی می باشد.

برای کسب اطلاعات بیشتر بر روی مطالب زیر کلیک نمایید. 

1- آنچه باید در مورد ایمنی آتش باتری های لیتیوم یون بدانیم؟!

2- اگر دستگاه یا باتری من در حال دود یا آتش گرفتن است چه باید بکنم؟


این پدیده خطرناک ترین لحظه حریق است زمانی که فضای بسته سریعاً و با حالت انفجاری شعله ور می شود، فلش اور اتفاق افتاده است. این پدیده به علت بازخورد تابشی حرارت اتفاق می افتد. گرمای برخواسته از حریق توسط سقف و محتویات فضا جذب شده و دمای گازهای قابل اشتعال و اثاثیه موجود را تا دمای خود بخود سوزیشان بالا می برد . این بالا رفتن دما باعث بروز فلاش اور می شود. یک فلش اور می تواند در عرض 10 ثانیه رخ دهد. فلاش اور چندین تغییر اساسی در حریق را نشان می دهد:

1 . این پدیده پایانی بر یک عملیات مفید جستجو و نجات است. به عبارت دیگر باعث مرگ هر فردی محبوس در مکان شعله ور خواه آتش نشان و خواه افراد دیگر می شود.
2 . پایان استفاده از خاموش کننده دستی برای اطفاء حریق را نشان می دهد .بعد از وقوع فلاش اور نیاز به اطفاء با هوز آتش نشانی است.
3 . پایان مرحله اول حریق ( مرحله رشد ) و شروع مرحله دوم احتراق (مرحله گسترش حریق ) را خبر می دهد.
4 . در نهایت فلاش اور بیان کننده تغییر وضعیت حریق از محتویات مکان است که شروع خطر ریزش آوار است. فلاش اور در هر حریقی اتفاق نمی افتد. اما این پدیده می تواند ناگهانی و بدون علائم خاصی و درست در لحظه ورود آتش نشانان به صحنه حریق رخ دهد.

روش هایی برای جلوگیری از بروز فلاش اور:

1 . انجام تهویه : با بازکردن دربها و پنجره های موقعیت در حال سوختن، گرمای انباشته شده در محیط آزاد میشود این روش زمانی که حریق در ابتدای مرحله رشد قرار گرفته و فضا پر از دود بوده و هنوز خیلی داغ نشده موثر ترین روش است. این روش با آزاد سازی گرما و کند کردن اثر بازخورد تابشی، فلاش اور را کند کرده و خطر وقوع آن را کاهش می دهد قدرت دید در محیط پر از دود را نیز برای عملیات جستجو بهبود می بخشد.

2 . تهویه نکردن : استدلال منطقی تاکتیک عدم تهویه این است که به دلیل کمبود اکسیژن، آهنگ حریق کند شده که آن نیز به نوبه خود انباشته شدن گرما در اتاق را کند می کند و باعث به تاخیر افتادن فلاش اور در فضای بسیار داغ می شود. این عمل خود سبب کند شدن اثر بازخورد تابشی می شود.

3 . خاموش کننده دستی : تخلیه خاموش کننده دستی می تواند موقتاً در فضاهای محدود و کوچک حرارت در حال سوختن را خنک کند و فلاش اور را به تاخیر بیندازد.
4 . سرد نمودن : راه کار مناسب برای کاهش امکان چرخش هوا این است که منطقه آتش را با جریان اسپری آب سرد نمود.

- فلش اورها در خانه های امروزی نسبت به 50 سال پیش 8 برابر سریعتر اتفاق میافتند.
- فلش اور هنوز هم یکی از مهمترین دلایل مرگ و میر آتش نشانان در عملیات می باشد.
- درجه حرارت فلش اور میتواند از 1000 درجه فارنهایت به 1500 درجه برسد و درحالت پیک به 2300 درجه هم میرسد.
- اثاثیه و لوازم منزل امروزی و مصالح جدید در ساختمانها، سریعتر، داغتر و کشنده تر میسوزند.

فاکتورهای مهم دخیل در فلاش اور


 چه عواملی در فلش اور دخیل هستند؟ 

1- محل آتش سوزی
2- اندازه محفظه(فضای محل آتش سوزی)
3- شکل، مساحت و حجم محفظه
4- افزایش گرما و اتلاف حرارت
5- محتویات و سطوح مربوط به آنها، مواد و غیره.
6- دمای محیط در ابتدای آتش سوزی
7- محل و ارتفاع درها، پنجره ها و بازشوها
8- نرخ رشد آتش

نشانگرهای متداول فلاش اور

1- شاهدان معمولاً آتش را "انفجار" گزارش می دهند.
2-گسترش سریع شعله که به صورت جانبی در محفظه حرکت می کند.
3-شکستن پنجره های خارجی.
4-شعله های آتش فراتر از محفظه(یک قسمت از ساختمان مانند یک اتاق) به محفظه های مجاور گسترش می یابد.
5-درگیری کامل اتاق در آتش سوزی

احتمال فرار افراد بصورت زنده از فلاش اور بسیار اندک است و فرار از فلاش اوور بدون آسیب هم امکان پذیر نخواهد بود. دانستن علائم هشدار دهنده کلیدی است که به شما سیگنال خروج فوری را می دهد برای ایمنی جان شما ضروری می باشد. میانگین زمان شما برای فرار از فلاش اور بین7 تا 10 ثانیه است. بنابراین بهترین سناریو این است که شما 10 ثانیه فرصت دارید تا واکنش نشان دهید و به ایمنی برسید.

منابع:

1- مجموعه آموزش فشرده کارکنان شهرداری ها و دهیاری های کشور

2- سایت firerescue1 

مطالب مرتبط:

کلاه ایمنی آتش نشانان با تکنولوژی هشدار وقوع فلش آور

گذر زمان در آتش سوزی خانه


به گزارش خبرگزاری فارس از عباس‌آباد، ساعت ۱۲ شب 1401/10/15 حادثه تصادف در یکی از دوربرگردان‌های شهرستان عباس‌آباد موجب اعزام نیروهای آتش‌نشانی، اورژانس به محل حادثه شد. 

در این حادثه زنده‌یاد، عبدالحسین پورصدیقی از نیروهای آتش‌نشان، همراه سایر نیروهای امدادی در حال ارائه خدمت بود، که یک خودرو دچار حریق و موجب انحراف خودروی دیگر شد که متاسفانه در این حادثه آقای پورصدیقی جان خود را از دست داد همچنین در این حادثه دو نفر از ماموران اورژانس، دو نفر از ماموران آتش‌نشانی از ناحیه دست و پا و یک نفر از خودروی جرثقیل مصدوم شدند. 

بابک بابا عضو شورای شهر عباس‌آباد در این زمینه گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری فارس در مازندران، اظهار کرد: آقای پورصدیقی در این حادثه شهید راه خدمت شدند و وی اولین شهید آتش‌نشان در شهرستان عباس‌آباد محسوب می‌شود.  

منبع :خبرگزاری فارس

رویدادهای فرار حرارتی(شرایطی که ممکن است در ترانزیستور قدرت به هنگام افزایش دمای کلکتور و کاهش مقاومت کلکتور ایجاد شود و امکان عبور جریان زیادتری را به وجود آورد جریان افزایش یافته ، باز هم اثر حرارتی را افزایش می دهد این عمل ممکن است تا تخریب ترانزیستور ادامه یابد بخصوص وقتی که دمای محیط بالا باشد) مربوط به باتری‌ها می‌تواند به سرعت رخ دهد و اغلب می‌تواند کاملاً شدید باشد که شامل دود و بخارات سمی، شعله‌های آتش و پرتابه‌های فلزی است.

علائم هشدار دهنده ای که باید در دستگاه یا باتری به آن توجه کنید عبارتند از:

  • بوهای تند
  • تغییر رنگ، تاول، برآمدگی یا تورم پوشش
  • نشت الکترولیت
  • گرم شدن و احساس گرمای شدید در لمس
  • صداهای غیرطبیعی، خش خش یا ترقه،
  • دود و بخار

هرگز دستگاه یا باتری متورم یا پاره شده را با دستان خالی لمس نکنید زیرا گرما و/یا مواد شیمیایی می توانند باعث سوختگی شدید شوند.

اگر دستگاه یا باتری شروع به دود کردن یا انتشار شعله می کند موارد زیر را انجام دهید:

    • منطقه را تخلیه کنید و در صورت امن بودن درها را ببندید تا سرعت گسترش آتش را کاهش دهید و مطمئن شوید که هیچ کس به هر دلیلی به داخل ساختمان باز نمی گردد. گازهای باطری، بخار و دود بسیار سمی و قابل اشتعال هستند و نباید استنشاق شوند.
    • با شماره تلفن آتش نشانی 125 تماس بگیرید و در مکانی امن منتظر بمانید تا آتش نشانان به آنجا برسند.
    • اگر کسی در معرض الکترولیت ریخته شده،دود یا بخارات یا شعله های آتش قرار گرفته است، به دنبال کمک فوری پزشکی باشید. سوختگی باید بلافاصله با آب جاری خنک به مدت 20 دقیقه درمان شود. سوختگی های بزرگتر از یک قطعه 20 سنتی( سکه ) نیاز به مراقبت اورژانسی دارند. فوراً با آب جاری خنک درمان کنید، با شماره 115 اورژانس تماس بگیرید و توصیه های اپراتور را دنبال کنید.

بسیاری از دستگاه های قابل حمل امروزی حاوی باتری های لیتیوم یون قابل شارژ هستند که سبک وزن، انرژی متراکم و ماندگاری طولانی دارند. دستگاه هایی مانند تلفن، تبلت، پاوربانک، رایانه، اسباب بازی، لوازم و ابزار و همچنین تجهیزات حرکتی مانند دوچرخه برقی و اسکوتر مطمئناً راحت هستند و زندگی ما را آسان می کنند. متأسفانه، شاهد افزایش قابل توجه آتش سوزی های مربوط به باتری های لیتیوم یونی در بسیاری از کاربردهای آن بوده ایم. مهم این است که همه ما خطرات را درک کنیم و در صورت بروز مشکل آماده آن باشیم.

 

نحوه تشخیص باتری لیتیوم یون

باتری‌های لیتیوم یونی (LiB) در فرمت‌های مختلف (به عنوان مثال استوانه‌ای، مسطح، مستطیلی، کیسه‌ای و مخصوص دستگاه) هستند و شناسایی آنها دشوار است زیرا در حال حاضر هیچ الزام یا استانداردی برای برچسب‌گذاری یا علامت‌گذاری وجود ندارد. بیشتر باتری‌های لیتیوم یونی دارای نوعی چاپ بر روی آنها هستند که شامل کلمات "یون لیتیوم"، "Li-ion"، "Li-po"، "Lithium-polymer" یا یک نوع دیگر از "Li" است. که نماد شیمی آن را نشان می دهد. اگر باتری قابل شارژ است و روی آن "Li" یا "Lithium" چاپ شده است، می توانید با خیال راحت فرض کنید که یک باتری لیتیوم یونی است.

 

باتری‌های لیتیومی غیرقابل شارژ یا یکبار مصرف، یا باتری‌های لیتیوم فلزی نیز باید با احتیاط رفتار شوند، زیرا می‌توانند فلز مذاب قابل اشتعال را خارج کنند و گازهای سمی در هنگام آتش‌سوزی منتشر کنند. آتش سوزی های کوچک شامل باتری های لیتیومی یکبار مصرف  باید به عنوان آتش سوزی باتری لیتیوم یونی تلقی شود . در جایی که مقادیر زیادی باتری لیتیوم فلزی استفاده یا ذخیره می شود، ممکن است به خاموش کننده های پودر خشک کلاس D ویژه نیاز باشد.

چرا باتری های لیتیوم یون آتش می گیرند؟

باتری های لیتیوم یونی دارای انرژی بسیار متراکم هستند و حاوی الکترولیت هایی هستند که بسیار قابل اشتعال هستند. چندین موقعیت وجود دارد که می تواند منجر به آتش گرفتن باتری های لیتیوم یون شود، از جمله موارد زیر می باشد:

  • شارژ بیش از حد یا استفاده از تجهیزات شارژ غیرمنطبق و غیر استاندارد.
  • گرمای بیش از حد یا قرار گرفتن در معرض گرما یا دمای شدید.
  • صدمات فیزیکی (مانند افتادن، له کردن، سوراخ کردن و/یا لرزش).
  • اتصال کوتاه، خرابی سلول باتری یا نقص سیستم.
  • عیوب یا صدمات وارد شده در حین ساخت باتری.

هنگامی که باتری های لیتیوم یونی از کار می افتند، ممکن است دچار فرسایش حرارتی شوند. این شامل ترکیدن شدید یک یا چند سلول باتری، صدای خش خش و انتشار گازهای سمی، قابل اشتعال و انفجاری، و آتش سوزی شدید و خود به خودی است که خاموش کردن آن دشوار است.

منبع: آتش نشانی و نجات نیو ساوت ولز (به انگلیسی: New South Wales) یا "ولز جنوبی نو" نام یکی از ایالتهای شرقی استرالیا می‌باشد. مرکز این ایالت شهر سیدنی است که بزرگ‌ترین شهر و شناخته شده‌ترین شهر استرالیا است. ایالت نیو ساوت ولز پرجمعیت‌ترین ایالت استرالیاست که در جنوب شرق این کشور قرار گرفته‌است. این ایالت از شمال به کوئینزلند، از جنوب به ایالت ویکتوریا، از غرب به ایالت استرالیای جنوبی و از شرق به اقیانوس آرام محدود است و مساحتی بیش از ۸۰۰ هزار کیلومتر مربع دارد. 

سایت آتش نشانی و نجات نیو ساوت ولز NSW

ترجمه و ویرایش: hamed heydari حامد حیدری /کارشناس ارشد مدیریت ایمنی و آتش نشانی شهری


 

آتش می تواند خیلی سریع رشد و گسترش یابد حتی سریع تر از اینکه این مطلب را بخوانید. بنابراین اگر یک مسیر فرار را از قبل برنامه ریزی کرده باشید و همه بدانند که چه کاری باید انجام دهند ، فرار بسیار آسان تر خواهد بود.

در اینجا 5 نکته برتر ما برای بیرون رفتن ایمن آورده شده است:

1- فریاد بزنید "آتش سوزی" - مطمئن شوید که همه دقیقاً می دانند چه اتفاقی در حال رخ دادن است.

2- خارج شوید - ساختمان را تا حد امکان سریع و آرام از طریق نزدیکترین خروجی امن ترک کنید.

3- درها را ببندید - هنگام عبور از آن درها را پشت سر خود ببندید تا از گسترش آتش جلوگیری کنید.

4- با 125 تماس بگیرید - از تلفن همراه یا تلفن همسایه استفاده کنید تا در اسرع وقت با اداره آتش نشانی تماس بگیرید.

5- بیرون بمانید - برای هیچ چیزی برنگردید.

بهترین راه فرار شما، راه عادی ورود و خروج از خانه است، اما در صورتی که آتش سوزی مسیر اول شما را مسدود کند، باید مسیر دوم و سوم را آماده کنید. در ساختمان های ویلایی پنجره ها فقط باید به عنوان آخرین راه حل استفاده شود.

زندگی در یک آپارتمان مرتفع به این معنی نیست که شما بیشتر در معرض خطر آتش سوزی هستید. با این حال، درک این نکته مهم است که اگر آتش سوزی در آپارتمان یا قسمت دیگری از ساختمان شروع شد، چه باید کرد.

بیشتر آپارتمان های مرتفع به نحوی ساخته شده اند تا گسترش آتش را تا یک ساعت به تاخیر بیندازند.

نقشه فرار


این مسئولیت صاحبخانه یا مستاجر یا ارائه‌دهنده مسکن  شما است که یک طرح تخلیه اضطراری برای ساکنان تهیه کند و اطمینان حاصل کند که می‌دانید در صورت آتش‌سوزی چه کاری انجام دهید. طرح تخلیه شما به طراحی ساختمان شما بستگی دارد. یا تخلیه کامل خواهد بود یا تخلیه با تاخیر.

تخلیه با تاخیر


در جای خود بمانید مگر اینکه آتش در آپارتمان شما یا همسایگان مستقیم شما باشد، درب ورودی و پنجره های خود را بسته نگه دارید. منتظر دستورالعمل های بیشتر از سوی اداره آتش نشانی باشید. اگر در هر مرحله احساس خطر کردید، از ساختمان خارج شوید.

اگر طرح فرار از محل خود را در صورت آتش سوزی نمی دانید، با صاحبخانه یا ارائه دهنده مسکن خود تماس بگیرید.

مهم نیست کجا زندگی می کنید، همیشه خوب است که آماده باشید:

همه خروجی ها را هم در خانه و هم در مکان های مشترک آزاد نگه دارید.
کلیدهای در و پنجره خود را به راحتی در دسترس قرار دهید.
همسایگان خود را بشناسید - آیا آنها جوان، مسن یا آسیب پذیر هستند؟ آنها ممکن است در مواقع اضطراری به کمک شما نیاز داشته باشند.
مطمئن شوید که طرح فرار از آتش و محل فرار و خروج آتش را می دانید.
اگر چیزی درست به نظر نمی رسد، آن را گزارش به مسئول ساختمان و یا مقام قانونی مسئول کنید.
اگر به دلیل مشکلات حرکتی یا سلامتی نمی توانید برنامه فرار را به تنهایی دنبال کنید، می توانید با مقام قانونی مسئول (اداره آتش نشانی) در خواست راهنمایی و مشاوره داشته باشید.
تمام مناطق و مسیر خروج مشترک با سایر همسایگان را خالی از اشیا نگه دارید. هر اقلامی را که در مناطق مشترک نگهداری می شود فوراً به صاحبخانه یا ارائه دهنده مسکن یا مسئول  و مدیر ساختمان خود گزارش دهید.
در صورت مشاهده تجهیزات ایمنی آتش نشانی آسیب دیده یا خراب شده، بلافاصله آن را به مدیر ساختمان گزارش دهید.
اگر در محل سکونت اجاره ای زندگی می کنید، این مسئولیت مدیر ساختمان یا ارائه دهنده مسکن شما است که ارزیابی خطر آتش سوزی را انجام دهد و اقدامات ایمنی مناسب را در نظر بگیرد.

منبع:

Tyne and Wear Fire and Rescue Service

خدمات آتش نشانی و نجات شهر تاین و ور (به انگلیسی: Tyne and Wear) یکی از شهرستان  های کشور انگلستان است که در ناحیه شمال شرقی انگلستان قرار دارد.

ترجمه و ویرایش: hamed heydari حامد حیدری /کارشناس ارشد مدیریت ایمنی و آتش نشانی شهری

 

 

زمانی که مدیران تاسیسات و مالکان ساختمان به موضوع دسترسی آتش نشانی به ساختمان در زمان آتش سوزی و حوادث فکر می کنند ، بسیاری از آنها موضوع حیاتی اینکه محل استقرار و دسترسی خودروهای آتش نشانی خالی و آماده استقرار تیم های عملیاتی می باشند.در حالی که آتش نشانان برای اینکه بتوانند واکنش موثر و حیاتی به حوادث رخ داده در ساختمان داشته باشند جنبه های دیگری نیز در یک ساختمان وجود دارد که باید به درستی نگهداری شوند تا دسترسی مناسب آتش نشانی به ساختمان فراهم گردد.

علائم و نشانه های شناسایی ساختمان

برای کمک به امدادگران در شرایط اضطراری در مکان یابی ساختمان و آدرس آن باید ساختمان مورد نظر از خیابان قابل شناسایی باشد. در کد NFPA1  در بخش 10.11 موضوع شناسایی ساختمان مطرح شده است. شماره های شناسایی ساختمان را می توان بر روی خود ساختمان یا در صورتی که ساختمان از خیابان قابل مشاهد نیست ، روی یک تابلو واقع در خیابان نصب کرد. اعداد باید طوری طراحی شوند که با پس زمینه ساختمان یا تابلو اطلاع رسانی تضاد داشته باشند و به اندازه ای بزرگ باشند که به راحتی از خیابان دیده شوند.

 

جاده و مسیر دسترسی خودروهای آتش نشانی

در فصل 18 کد NFPA1 الزامات دسترسی خودروها و دستگاه های آتش نشانی بیان شده است. بر اساس کد یک NFPA تمامی ساختمان ها از قسمت درب اصلی باید دارای مسیر و راه دسترسی با حداقل فاصله 15 متری را فراهم نمایند و فاصله هر بخشی از تاسیسات و یا هر بخشی از دیوار خارجی طبقه اول در فاصله بیشتر از  46 متر با مسیر و راه و محل استقرار دستگاه ها و خودروی آتش نشانی نباشد ، همچنین ساختمان هایی که دارای سیستم اطفای حریق اتوماتیک اسپرینکلر می باشند ، می توانند تا فاصله  137 متر  این فاصله را افزایش بدهند.

این جاده های دسترسی باید بدون مانع در عرض حداقل (6.1 متر) و ارتفاع حداقل  (4.1 متر) بدون مانع نگهداری شوند. به خاطر داشته باشید که این عرض ها و ارتفاعات ممکن است توسط مقامات محلی دارای صلاحیت قضایی (AHJ) برای خودروهای عملیاتی ویژه که مخصوص پاسخ به حوادث می باشد تغییر داده شوند. همچنین حفظ شعاع چرخش مناسب مورد نیاز برای دستگاه ها و خودروهای عملیاتی مقابله کننده با حوادث و آتش سوزی و اطمینان از اینکه فضای چرخشی مورد نیاز نیز خالی نگه داشته می شود، مهم است. اگر جاده دسترسی دارای بن بست بزرگتر از (46 متر) باشد، فضای چرخشی لازم و ضروری خواهد بود.

برای اطمینان از اینکه در جاده و مسیر دسترسی خودروها و دستگاه های آتش نشانی به ساختمان شما از هرگونه وسیله نقلیه و یا سایر موانع جلوگیری گردد ، ممکن است مقام قانونی مسئول (اداره آتش نشانی ) نصب علائم و خط کشی مسیر را خواستار گردد.

جعبه های دسترسی

آتش نشانی باید بتواند هر دری که به داخل ساختمان منتهی می شود و ممکن است قفل باشد باز کند. این بدان معناست که ممکن است مقام قانونی مسئول (اداره آتش نشانی) به یک جعبه دسترسی نیاز داشته باشد تا به آتش نشانی این امکان را بدهد که کلیدهایی برای باز کردن قفل ساختمان در مواقع اضطراری به دست آورد. به طور معمول، این جعبه های دسترسی در نزدیکی ورودی ساختمان قرار دارند. اگر این جعبه‌های دسترسی ارائه نشده باشند، احتمالاً اولین پاسخ‌دهندگان ممکن است نیاز به ورود اجباری برای دسترسی به ساختمان داشته باشند، به این معنی که ممکن است درها آسیب ببینند یا تخریب شوند.

 

اگر دسترسی به محل توسط یک دروازه قفل شده ایمن شود، در آن صورت باید به آتش نشانی یک دستگاه یا سیستم تایید شده برای باز کردن قفل درب اصلی ارائه شود. این کار را می توان با نصب یک جعبه دسترسی روی درب اصلی یا نزدیک آن انجام داد که حاوی کلیدهای در است، یا می توان به آتش نشانی کارت دسترسی یا سایر وسایل امنیتی ارائه نمود.

 

شیرهای آتش نشانی

اداره آتش نشانی  جهت انجام عملیات و مقابله با آتش سوزی  نیاز به دسترسی به آب دارد. معمولاً  برای برطرف نمودن این نیاز با اتصال به شیرهای آتش نشانی واقع در ساختمان و یا نزدیک ملک انجام می شود. تمام شیرهای آتش نشانی باید به گونه ای نگهداری شوند که فضای خالی (914 میلی متر) در تمام اطراف آن ها  فراهم شود.

 

 علاوه بر این، در صورتی که یک شیر آب دارای اتصالی بیشتر از 2.5 اینچ باشد، باید فضای خالی  (1524 میلی متر) در جلوی هیدرانت فراهم شود. این فضای شفاف برای امکان اتصال و مسیریابی خطوط شلنگ فراهم شده است. اگر در آب و هوای سرد زندگی می کنید، به این معنی است که پس از هر بارندگی برف، تمام برف ها باید از اطراف هیدرانت پاک شوند.

 

اتصال آتش نشانی (شیر هیدرانت جلوی ساختمان یا کوپلینگ)

ساختمان شما ممکن است یک اتصال آتش نشانی نیز داشته باشد. این یک اتصال شیلنگ یا مجموعه ای از اتصالات شلنگ است که در قسمت بیرونی ساختمان قرار دارد و به سیستم لوله ایستاده یا سیستم اسپرینکلر متصل می شود.اتصالات به سیستم های استندپایپ به آتش نشانی این امکان را می دهد که سیستم لوله ایستاده را در ساختمان تحت فشار قرار دهد تا آنها بتوانند خطوط شلنگ خود را به اتصالات شلنگ از پیش نصب شده در داخل ساختمان برای مقابله با آتش وصل کنند. اتصالات به سیستم اسپرینکلر به آتش نشانی اجازه می دهد تا آب اضافی را به سیستم اسپرینکلر پمپ کند و میزان آب موجود و فشار داخل سیستم را برای کنترل آتش افزایش دهد.

اگر ساختمان شما دارای یک اتصال آتش نشانی است، حفظ دسترسی مناسب به آن که در فصل سیزدهم NFPA1 ضروری و مهم بیان شده است. آتش نشانی باید نه تنها بتواند اتصالات آتش نشانی را ببیند بلکه باید بتواند از آنها نیز استفاده کند ، برای  اطمینان از آن با از بین بردن  پوشش گیاهی و عدم وجود مانع دیگری مانند سطل زباله و یا خودرو  می توان اقدام نمود.

 

واحد کنترل اعلام حریق

اگر ساختمان شما دارای سیستم اعلام حریق و سیگنالینگ است، مهم است که واحد کنترل اعلام حریق (FACU) - که به عنوان پانل اعلام حریق نیز شناخته می شود - در دسترس باشد. FACU به آتش نشانی اجازه می دهد تا تشخیص دهد که کدام دستگاه های آغازگر در حالت هشدار هستند تا به آنها کمک کند تا محل آتش سوزی را بهتر شناسایی کنند. اگر سیستم اعلام حریق دارای یک سیستم ارتباط صوتی اضطراری نیز باشد، آتش نشانی همچنین می تواند از این سیستم برای برقراری ارتباط با ساکنان در ساختمان استفاده کند تا به آنها جهت دهد. به طور معمول، واحد کنترل اعلام حریق در نزدیکی ورودی اصلی در منطقه ای مانند لابی قرار می گیرد. همچنین این امکان وجود دارد که واحد کنترل اعلام حریق در مکان دیگری باشد و یک اعلام کننده اعلام حریق در نزدیکی ورودی اصلی قرار گرفته باشد. این اعلام کننده اعلام حریق به واحد کنترل اعلام حریق متصل است و به اولین پاسخ دهندگان اجازه می دهد تا تمام نمایشگرهای واحد کنترل اعلام حریق را از یک مکان دور مشاهده کنند. هم واحد کنترل اعلام حریق و هم هر اعلام کننده اعلام حریق باید عاری از هرگونه مانع بوده و همیشه قابل مشاهده باشند. اگر واحد کنترل اعلام حریق یا اعلانگر قفل است، مهم است که کلیدهایی را در اختیار آتش نشانی قرار دهید تا بتوانند سیستم را به کار گیرند.

 

اتاق کنترل و فرماندهی شرایط اضطراری ساختمان

اگر ساختمان شما بلندمرتبه است، به این معنی که ساختمانی که ارتفاع کف آخرین طبقه قابل تصرف تا پایین ترین سطح دسترسی وسیله نقلیه آتش نشانی 23 متر ارتفاع دارد و این احتمال وجود دارد که ساختمان شما دارای اتاق کنترل و فرماندهی شرایط اضطراری باشد. این قسمت از ساختمان از سایر قسمت های ساختمان جدا شده و دارای درجه بندی مناسب و مقاوم در برابر آتش می باشد و فضایی را زمان شرایط اضطراری و آتش سوزی در ساختمان برای فرماندهی آتش نشانی و امدادگران فراهم می نماید و معمولا دارای شرایط زیر می باشد:

·      واحد ارتباطات آتش نشانی.

·      یک تلفن برای استفاده آتش نشانی.

·      نقشه های ساختمانی شماتیک با جزئیات پلان طبقه، وسایل خروج، سیستم های حفاظت از آتش، تجهیزات آتش نشانی و دسترسی آتش نشانی.

·      یک میز کار.

·      واحد کنترل اعلام حریق (پانل اعلام حریق) یا اعلامگر.

·      نشانگرهای مکان آسانسور.

·      نشانگرهای قدرت برق اضطراری و در حال کار.

·      نشانگر وضعیت پمپ آتش نشانی.

·      کنترل های سیستم کنترل دود.

 

به طور معمول، این اتاق ها در نزدیکی ورودی اصلی ساختمان یا خارج از لابی اصلی قرار دارند. بسیار مهم است که این فضاها در دسترس باقی بمانند و عاری از هرگونه انبار یا موانع باشند. 

 

اتاق پمپ آتش نشانی

 ساختمان شما ممکن است برای اینکه بتواند فشار آب مورد نیاز سیستم های لوله ایستاده و آب پاش (اسپرینکلر) را تامین نماید به پمپ آتش نشانی نیاز داشته باشد.

 

پمپ‌های آتش‌نشانی باید در اتاقی باشند که از بقیه ساختمان جدا شده و دارای ساختار درجه‌بندی مقاومت در برابر آتش باشد. اگر ساختمان شما دارای اتاق پمپ آتش نشانی است، مهم است که این اتاق به درستی شناسایی شده و فاقد هرگونه انبار و تجهیزاتی باشد که برای عملکرد پمپ آتش نشانی ضروری نیستند. دسترسی به اتاق های پمپ آتش نشانی از یک مسیر داخلی محافظت شده یا از درب خارجی ضروری است، بنابراین اطمینان از اینکه مسیر داخلی محافظت شده یا مسیر به درب خارجی اتاق پمپ نیز آزاد و عاری از موانع باشد نیز مهم است.

خلاصه

همانطور که می بینید، جنبه های بسیار بیشتری برای دسترسی آتش نشانی وجود دارد تا صرفاً خالی نگه داشتن مسیر آتش نشانی.

ما می‌خواهیم مطمئن شویم که آتش‌نشانی و یا اولین امدادگران می‌توانند ساختمان را به درستی شناسایی کنند و همچنین به تمام تجهیزات ساختمانی که ممکن است در طول واکنش خود به آنها نیاز داشته باشند دسترسی داشته باشند. بسیار مهم است که عادت کنید مرتباً این موارد را بررسی کنید، زیرا هرگز نمی دانید چه زمانی ممکن است به آتش نشانی یا نیروهای امدادگر در ساختمان خود نیاز داشته باشید، و در مواقع اضطراری، هر ثانیه اهمیت دارد.

 

نویسنده: Shawn Mahoney /شاون ماهونی/کارشناس ارشد حفاظت از حریق / کارشناس متخصص انجمن حفاظت از حریق NFPA

ترجمه و ویرایش : hamed heydari حامد حیدری /کارشناس ارشد مدیریت ایمنی و آتش نشانی شهری

منبع : سایت انجمن حفاظت از حریق NFPA




هنگام ساخت یک ساختمان جدید ، معماران ، مهندسان ، پیمانکاران و مالکان ضروری است که از جدیدترین کدها و استانداردها پیروی کنند تا حداقل سطح ایمنی فعلی برای یک ساختمان در نظر گرفته شود. این حداقل سطح ایمنی اغلب با قوانین و استانداردهای توافقی که توسط سازمان های مسئول حقوقی ساخت و ساز ساختمان می باشد ایجاد شده است. این کدها و استانداردها به طور مداوم در حال تغییر هستند و با فناوری جدید سازگار می شوند و شکاف های ایمنی را برطرف می کنند. اما در مورد ساختمان های موجود چطور؟ آیا باید آنها را به آیین نامه تصویب شده جدید الزام نمود؟ پاسخ اغلب پیچیده است و به ضوابط محلی و نوع تصرف بستگی دارد. نمونه ای از این پیچیدگی زمانی رخ می دهد که الزامات ساخت و ساز در کد NFPA5000  و NFPA101 در خصوص ساختمان های موجود را با هم مقایسه می کنیم ، هر دو کد ساختمان موجود را به عنوان ساختمانی که قبل از تاریخ لازم الاجرا شدن ساخته شده باشد تعریف می کنند ، با این حال ، این دو کد با آنها رفتار بسیار متفاوتی دارند. با نگاهی به فصل یک هر دو کد عبارت دامنه و هدف و محل کاربرد کدها بیان شده است که هدف کلی آنها شامل ساختمان های موجود نمی گردد مگر اینکه تغییر کاربری ، سطحی از ساختمان بازسازی و توسعه بنا داشته باشد مشمول قوانین و ضوابط ساختمان های جدید می باشد. البته در کد NFPA5000 بیان شده است که ،ساختمان هایی که رسما مجاز شده اند ، به این معنا که مطابق با ویرایش های قبلی طراحی و ساخته شده اند می توانند در حالت اولیه خود باقی بمانند و مشمول شرایط کدهای جدید نیز نمی باشد به عنوان مثال در NFPA5000 نسخه 2021 بیان شده است که تمام خانه های تازه ساخته شده یک و دو خانواری باید با سیستم اسپرینکلر (سیستم اطفای حریق اتوماتیک) در برابر آتش محافظت گردد این الزام اولین بار در ویرایش 2006 معرفی شد و ویرایش های قبلی NFPA5000 این الزام را نداشتند. مفهوم مجاز رسمی که برای ساختمان های موجود ذکر شده است به این معنا نیست که سطح فعلی ایمنی مورد انتظار در ساختمان جدید کافی نیست ، بلکه اکثریت ساختمان ها در ایالت متحده و سطح جهان تحت حداقل سطح ایمنی در زمان ساخت خود می باشند و این سطح امروزه تکامل یافته است و نیاز به بهبود عطف به ماسبق شدن همه ساختمان ها برای مطابقت با قوانین و استانداردهای فعلی ممکن است پر هزینه باشد و می تواند مشکلات قابل توجهی را بر صاحبان ساختمان تحمیل نماید. با این حال مواقعی وجود دارد که خطر بیشتر از هزینه است ، مانند تصویب NFPA101 ویرایش 2021 که تمام خانه های سالمندان اعم از جدید و موجود الزام به طراحی و نصب سیستم اسپرینکلر (سیستم آب پاش خودکار) می کند . در فرایند توسعه کدها و استانداردها متخصصین و کارشناسان حفاظت از حریق به این نتیجه رسیده اند که خطر آتش سوزی برای ساکنین خانه های سالمندان برای برآورده ساختن حداقل سطح ایمنی ، نیازمند به سیستم اسپرینکلر می باشند .

همانطور که می بینید ، پاسخ به این سوال که آیا همه ساختمان های موجود باید بهسازی شود تا حداقل سطح ایمنی را برآورده نمایند ، شامل مواردی از قبیل خطر آتش سوزی در یک ساختمان ، تغییر کاربری ، توسعه بنا و بازسازی می باشد . مهم ترین هدف در اینکه همه ساختمان ها موجود و جدید بر این می باشد که حداقل سطح ایمنی خواسته شده بر اساس ارزیابی ریسک آتش و قوانین و آیین نامه ها و استانداردهای جدید را رعایت نمایند.

نویسنده: Robin Zevotek رابین زووتک / کارشناس ارشد حفاظت از حریق / کارشناس متخصص انجمن حفاظت از حریق NFPA

ترجمه و ویرایش : hamed heydari حامد حیدری /کارشناس ارشد مدیریت ایمنی و آتش نشانی شهری

منبع : سایت انجمن حفاظت از حریق NFPA

یکی از سوالات پر تکرار آتش نشانان در زمینه رفتارشناسی حریق موضوع انفجار دود می باشد ، که در این مطالب می خواهیم درباره آن کامل توضیح دهیم .

انفجار دود

Smoke Explosion

انفجار دود می تواند در داخل یا خارج از محفظه آتش رخ دهد، زمانی که دود غنی از سوخت (گازهای قابل اشتعال ناشی از پیرولیز اجسام در حال سوختن)  با هوای مخلوط شده و در محدوده قابلیت اشتعال قرار بگیرند انفجار دود رخ خواهد داد.

انفجار دود یک آتش سوزی سریع بوده و زمانی رخ می دهد که مخلوط دود و هوا در یک محدود قابلیت اشتعال رخ دهد و این انفجار می تواند در خارج و یا داخل اتاق یا فضای بسته رخ بدهد و در نتیجه یک جو فشار قابل توجهی را ایجاد نماید.

یکی از مثال‌های رایج زمانی اتفاق می‌افتد که دود در مناطق پنهان مانند اتاق‌های دیگر یا فضاهای خالی (از جمله سقف کاذب، اتاق‌های زیر شیروانی یا فضاهای خالی داخل دیوار) جمع می‌شود. این دود سپس با هوا مخلوط می‌شود تا در محدوده قابل اشتعال قرار گیرد و با منبع اشتعال مواجه می‌شود و در نتیجه به یکباره مشتعل و منفجره می گردد ، همانطور که به صورت گرافیکی در شکل زیر نشان داده شده است.

Smoke Explosion انفجار دود

اگر احتراق در حجم نسبتاً محدودی رخ دهد، یا اگر موانع باعث تلاطم شوند، جلوی شعله ممکن است شعله های آتش شتاب بگیرد و منجر به فشار بیش از حد شود که ممکن است منجر به آسیب به ساختمان شود. همچنین اگر انفجار دور از محل آتش سوزی رخ دهد، خطر بیشتری ایجاد می کند زیرا آتش نشانان در مجاورت انفجار ممکن است از تجهیزات حفاظتی کامل استفاده نکرده باشند.

انفجار دود همچنین می تواند در داخل یک محوطه بدون هیچ تغییری در تهویه رخ دهد و آتش نشانان را غافل گیر کند. در شکل زیر، انفجار دود به دنبال فروپاشی آتش سوزی در یک محفظه بسته، در نتیجه تهویه کم رخ می دهد.

Smoke Explosionانفجار دود

 

 مهم ترین تفاوت بین بک درفت و انفجار دود در همین نکته می باشد که انفجار دود می تواند حتی در یک فضای که تهویه تغییر نکرده است نیز رخ بدهد ، بنابراین توصیه می شود در تمام عملیات های اطفای حریق که در فضای بسته می باشد حتما آتش نشان با تجهیزات کامل پیرامون و داخل محل آتش سوزی حاضر باشند.

شناسایی و تحلیل عوامل سازمانی و فراسازمانی موثر بر افزایش سرزندگی سازمانی کارکنان شاغل در سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری شهر اصفهان

 کارشناسی ارشد
 1401
 رشته: مدیریت - مدیریت دولتی - توسعه منابع انسانی
 پدیدآور: ایمان ابکی اصفهانی استاد راهنما: ابوالقاسم باقری استاد مشاور: حسین ستوده
 دانشگاه پیام نور استان اصفهان، مرکز پیام نور نطنز
چکیده :
سرزندگی سازمانی در تحقق اهداف سازمان‌ها اهمیت بسزایی دارد و شناسایی ابعاد گوناگون آن می‌تواند به سازمان‌ها کمک کند تا آن را به وجود آورند و تقویت نمایند. هدف از این پژوهش شناسایی عوامل سازمانی و فراسازمانی موثر برسرزندگی سازمانی کارکنان شاغل در سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری شهر اصفهان می باشد. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی- پیمایشی می باشد. جامعه آماری آن متخصصان و کارمندان تحصیل کرده شاغل در سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری شهر اصفهان می باشد که تعداد 30 نفر از آنها به روش سیستماتیک برای پاسخ به پرسشنامه انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده پرسشنامه محقق ساخته و شامل 28 سوال در زمینه ابعاد و عوامل سازمانی و فراسازمانی موثر بر سرزندگی سازمانی بوده است. روش تحلیل و ارزیابی نیز آزمون تی میانگین و روش رتبه بندی AHP فازی بوده است. نتایج به دست آمده با استفاده از روش رتبه-بندی AHP فازی نشان داد که در بعد حمایت مدیران، مولفه عدالت سازمانی، در بعد تعاملات درون سازمان، مولفه روابط اجتماعی در محیط کار‌، در بعد مالی‌، مولفه تامین مالی، در بعد رضایت شغلی مولفه مسیر پیشرفت شغلی و در بعد عوامل محیطی نیز مولفه فضا و جو اخلاقی در سازمان مهمترین عوامل شناسایی شده بودند. در عوامل فراسازمانی در بعد فردی، مولفه تعادل درآمد- هزینه، در بعد اجتماعی مولفه روابط اجتماع و سازمان و در بعد خانوادگی ارزیابی خانواده از شغل مهمترین مولفه‌های فراسازمانی بودند.

ثبت نام در مقطع کاردانی (فوق دیپلم) رشته آتش نشانی 

1- کاردانی حرفه ای اطفای حریق شهری ظرفیت پذیرش 965 نفر در کشور /جنس پذیرش زن و مرد

2-کاردانی حرفه ای امداد و نجات شهری ظرفیت پذیرش 989 نفر در کشور/جنس پذیرش زن و مرد

3- کاردانی حرفه ای ایمنی و حفاظت تصرفات ساختمانی ظرفیت پذیرش 232 نفر در کشور/جنس پذیرش زن و مرد

4-کاردانی حرفه ای امداد سوانح ظرفیت پذیرش 2193 نفر در کشور /جنس پذیرش زن و مرد

برای ثبت نام بر روی لینک زیر کلیک نمایید.

رشته آتش نشانی و امداد و نجات ،سوانح طبیعی و مهندسی حریق و HSE در مقطع کارشناسی ناپیوسته ویژه افرادی که دارای مدرک تحصیلی کاردانی می باشند:

1-کارشناسی حرفه ای حفاظت و پیشگیری از حریق و حوادث : ظرفیت پذیرش در کشور 556 نفر

2-کارشناسی حرفه ای مدیریت و فرماندهی عملیات حریق و حوادث : ظرفیت پذیرش در کشور 952 نفر

3-کارشناسی حرفه ای مدیریت بحران در اماکن: ظرفیت پذیرش در کشور 287 نفر

4-کارشناسی حرفه ای مدیریت عملیات امداد و نجات : ظرفیت پذیرش در کشور 1713 نفر

5-کارشناسی حرفه ای مدیریت امداد سوانح غیر طبیعی :  ظرفیت پذیرش در کشور 280 نفر

6-کارشناسی حرفه ای مدیریت امداد سوانح طبیعی: ظرفیت پذیرش در کشور 856 نفر

7- مهندسی فناوری حریق: ظرفیت پذیرش در کشور 66 نفر

8-مهندسی فناوری ایمنی ، سلامت و محیط زیست HSE : ظرفیت پذیرش در کشور 4772 نفر

  • مهلت ثبت نام : زمان شروع ثبت نام از 5 دی ماه 1401 تا 15 دی ماه 1401 می باشد.

برای ثبت نام بر روی لینک زیر کلیک نمایید.

1- چگونه از زمان استخدام سازمان آتش نشانی مطلع شویم ؟

برای اطلاع از زمان استخدام سازمان آتش نشانی می توانید به سایت شهرداری و یا اداره آتش نشانی شهرتان مراجعه نمایید ، ما در سایت جامع آتش نشانی لینک سایت برخی از سازمان های آتش نشانی را برای دسترسی سریع تر درج نموده ایم ، البته می توانید به صورت دوره ای با مراجعه به اداره منابع انسانی سازمان آتش نشانی شهرتان درباره زمان استخدام کسب اطلاع نمایید.

2- شرایط استخدام سازمان آتش نشانی چیست ؟

کسی که قصد ورود به شغل آتش نشانی را دارد باید شرایطی که از طرف سازمان آتش نشانی تعیین شده است را داشته باشد. شرایط آتش نشان شدن شامل موارد زیر می‌شود:
  • سن: حداقل ۱۸ و حداکثر ۲۵ سال سن (البته بستگی به آگهی استخدامی و نیاز شهرداری و آتش نشانی شهر می تواند متفاوت باشد)
  • قد: حداقل ۱۷۰ سانتی متر قد (البته بستگی به آگهی استخدامی و نیاز شهرداری و آتش نشانی شهر می تواند متفاوت باشد)
  • داشتن آمادگی جسمانی بالا
  • توان و قدرت فیزیکی بالا
  • علاقه به کار
  • شجاع بودن
  • خود انضباطی
  • اعتماد به نفس بالا
  • داشتن روحیه کار تیمی
  • توانایی کار با ابزار و تجهیزات 
  • توانایی مدیریت شرایط سخت
  • توانایی کنترل بر خود و حفظ آرامش در شرایط بحرانی
  • مهارت های تصمیم گیری در شرایط سخت
  • مسئولیت پذیر بودن
  • قابل اطمینان بودن
  • مهارت گزارش نویسی 
  • مهارت های ارتباطی
 آتش نشانان باید بتوانند شرایط را در صحنه اضطراری با سایر آتش نشانان و با تیم های واکنش اضطراری برقرار کنند.
 

3- چگونه وارد سازمان آتش نشانی شویم ؟

در رابطه با نحوه ورود به شغل آتش نشانی باید بگوییم که افراد علاقه‌ مند به این حوزه باید در مقطع دبیرستان رشته ایمنی و شاخه کار و دانش و یا رشته های فنی و مهندسی در مقاطع کاردانی و کارشناسی را انتخاب کنند.
البته هر کسی می‌تواند در دوره کاردانی و یا در مقطع کارشناسی در گرایش‌های مدیریت عملیات و پیشگیری به ادامه تحصیل بپردازد. افرادی که علاقه مند به ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر هستند می‌توانند مقطع کارشناسی ارشد این رشته را در گرایش مدیریت ایمنی و آتش نشانی شهری  ادامه دهند. 
فردی که به استخدام سازمان آتش نشانی در می‌آید در ابتدا به عنوان مامور آتش نشانی مشغول به کار می‌شود و با ادامه کار در سال‌های بعد به سمت‌های بالاتر دست پیدا می‌کند. سمت‌هایی مانند راننده، معاون شیفت، فرمانده شیفت، رئیس ایستگاه و در انتها معاون عملیاتی و معاون امور ایستگاه‌ ها. البته در صورتی که این افراد دارای مدرک تحصیلی بالایی باشد می‌توانند به سمت هایی مانند افسر آتش نشان، افسر ارشد آتش نشان و رئیس ایمنی و آتش نشانی برسند. 

در طول دهه‌های گذشته، در اروپا به لطف تعدیل و اجرای مداوم استراتژی‌های ایمنی آتش‌سوزی، به پیشرفت‌های اساسی در ایمنی آتش‌سوزی دست یافته اند. در نتیجه رویکردهای جامع، تلفات ناشی از آتش سوزی در اروپا را طی 30 سال گذشته 65 درصد کاهش داده است. با این حال طبق تخمین آماری هر ساله حدود 5000 نفر بر اثر آتش سوزی در ساختمان ها در اروپا جان خود را از دست می دهند. در این طرح که بر اساس هفت لایه ایمنی آتش در جهت حفاظت از شهروندان و ساختمان ها در نظر گرفته شده است .

1- پیشگیری  PREVENTION

2- تشخیص و کشف آتش سوزی DETECTION

3- اطفای حریق اولیه EARLY SUPPRESSION

4- فرار از آتش یا تخلیه EVACUATION

5- مجزا سازی و بخش بندی آتش COMPARTMENTATION

6- ایمنی سازه در برابر آتش STRUCTURAL SAFETY

7- عملیات اطفای حریق آتش نشانان FIREFIGHTING

  دریافت

شماره استاندارد ملی ایران :  1-20925

موضوع:مهندسی ایمنی آتش -ارزیابی ریسک آتش -قسمت 1- کلیات

این استاندارد برای افراد متخصص ایمنی آتش که روش های مبتنی بر ارزیابی ریسک را به کار می برند ، کاربرد دارد. هر شخص متخصص ایمنی آتش می تواند دلیلی برای به کار گرفتن این روش ها داشته باشد. همه تصمیم گیری های مربوط به ایمنی آتش ، عدم قطعیت را در بر دارد. احتمالات ، معرفی ریاضی عدم قطعیت است و ارزیابی ریسک شکلی از تحلیل ایمنی آتش می باشد که به طور گسترده از احتمالات استفاده می کند و همچین به طور وسیع تری به همه انواع عدم قطعیت اشاره دارد.

 دریافت

عنوان انگلیسی:

Guideline for Design and Installation of Sprinkler Systems

عنوان فارسی :

دستورالعمل طراحی و نصب شبکه‌های بارنده خودکار اطفای حریق (اسپرینکلرها)

تاریخ تصویب :1400/09/08 ضوابط فنی (نشریه)  :0822

شماره بخشنامه :1400/441348

تاریخ اجرا : 1401/01/01

کد ضابطه :03140101-1400-0822-0-0-FA  نوع دستورالعمل :گروه 3 (لازم‌الاجرا)

 دریافت

به طور طبیعی با سرد شدن هوا و قرار گرفتن در فصلی سرد، استفاده از وسایل گاز سوز در منازل و محیط های کاری افزایش می‌یابد، اما در این خصوص نیاز است تا با رعایت اصول ایمنی از وقوع برخی حوادث جلوگیری کنیم. زندگی ایمن در این قسمت شما را با انواع و اقسام وسایل گرماساز آشنا می کند. وسایلی که می تواند فصل پاییز را برای شما گرم و مطبوع و خوشایند کند.

آبگرمکن:
یکی از وسایل گازسوزی که عمدتاً پس از لوله کشی گازمنازل تهیه می شود، آبگرمکن می باشد. این وسیله که همانند وسایل گازسوز دیگر بخودی خود هیچ خطری ندارد و در واقع جهت استفاده و به منظور راحتی و آسایش خانواده تامین می شود، چنانچه اصول ایمنی درکار کردن با آن رعایت نشود می تواند خطر ساز و فاجعه آفرین باشد.
لازم است به این نکته توجه شودکه نصب آبگرمکن در حمام یا فضایی که بطور عادی در آن هوا جریان ندارد باعث کمبود اکسیژن شده و ایجادخفگی می کند ضمن اینکه نصب هرگونه وسیله گازسوز در حمام مغایر اصول ایمنی است.
آبگرمکن دیواری در حدود دو تا سه برابر یک آبگرمکن زمینی نیاز به مصرف گاز دارد و در نتیجه اکسیژن موجود در فضای مسکونی را به سرعت مصرف کرده و در صورتی که هوا جریان نداشته باشد، کمبود اکسیژن در فضای آپارتمان منجر به بدسوزی آبگرمکن و تولید گاز سمی co می‌کند. بنابراین همواره بایستی برای دستگاههای گازسوز و خصوصاً آبگرمکن دیواری پیش بینی‌های لازم در رابطه با ورود هوای تازه صورت گیرد.
1- در ساختمان‌های کوچکتر از ۵۰ متر مربع بدلیل فضای محدود و در صورتی که دریچه های تهویه و امکان ورود هوای تازه پیش بینی نشده باشد، نصب آبگرمکن دیواری می‌تواند حادثه‌ساز باشد.
۲- از نصب آبگرمکن دیواری در توالت و حمام جداً خودداری نمائید.
3- از نصب آبگرمکن دیواری در مغازه هایی که برای استراحت شبانه کارکنان استفاده می‌شود خودداری نمائید.
پس همیشه یادتان باشد آبگرمکن و سایر وسایل گاز سوز را هرگز در حمام و فضاهای محدود و بدون تهویه نصب نکنید.

خاری های گاز سوز:
1- در صورتیکه بعد از فصل سرما بخاری را جمع آوری می کنید حتما انتهای شیر را با در پوش مسدود نمایید و درهنگام وصل مجدد از افرادبا صلاحیت کمک بخواهید.
۲- یکی از نکات اساسی این است که همیشه اجازه بدهید هوای کافی برای تنفس شما و جهت سوختن بخاری گازسوز به اتاق برسد. وجود روزنه های زیر دربها برای این منظور مفید می باشند. بنابراین روزنه های زیر دربها را با اشیاعی همچون پارچه، پتو و … مسدود نکنید.
۴- از صحیح سوختن گاز و سلامت بخاری بوسیله افراد ذیصلاح مطمئن شوید.
۵- از سلامت دودکش مربوط به بخاری اطمینان حاصل نمایید.
۶- از تبدیل بخاری و سایر وسایلی که با سوختهای دیگر مورد استفاده قرار می گیرند به وسایل گازسوز جدا خودداری کنید.
هر بخاری و یا سایر وسایل گاز سوز باید به یک دودکش مجزا و مجهز به کلاهک متصل باشند.
۷- قرار گرفتن پرده، لباس، رختخواب، ظروف پلاستیکی و سایر اشیاء قابل اشتعال در مجاورت بخاری می تواند سبب وقوع آتش سوزی در منزل گردد.
۸- درصورتیکه احساس کردید سوخت بخاری ناقص بوده و یا باشعله آبی نمی سوزد به آن بی‌تفاوت نمانید، ممکن است این نقص ناشی از نرسیدن هوای کافی به بخاری باشد.
دقت نمایید بخاری بایستی همواره با شعله آبی بسوزد.

شومینه:
شومینه وسیله گرمایشی است که در سالهای اخیر بیشتر به عنوان دکور و تجملات از آن استفاده می شود. توجه داشته باشید وسائل گازسوز فقط می تواند نیازهای گرمایشی را تأمین نماید و هر نوع بهره برداری فرعی و احیاناً غیراستاندارد و نا ایمن از آنها می تواند پیامدهای خطرناکی داشته باشد.
جهت ایمنی بیشتر توجه شما را به نکات ذیل جلب می نماید:
به منظور جلوگیری از خطر نشتی گاز، شومینه بایستی مجهز به ترموکوپل و شیر جداگانه قطع و وصل باشد.
نحوه ساخت تنوره آجری شومینه بایستی به نوعی باشد که اولاً به سهولت مکنده گازهای حاصل از احتراق باشد و ثانیاً جهت دهنده گازهای حاصل از احتراق به سمت بالا و دودکش فلزی تعبیه شده(دربخش فوقانی)باشد.
اجاق شومینه بایستی کاملاً در راستا و زیر دودکش قرار داده شود تا گازهای حاصل از احتراق به فضای اتاق نفوذ نکند.
برای خروج سهل و ایمن گازهای حاصل از احتراق از دودکش به قطر ۱۵ سانتیمتر استفاده شود.
نصب شومینه در آپارتمانهای کوچک می تواند خطرساز باشد. در اینگونه مواقع ترجیحاً از بخاری گازی استفاده شود.
دودکش شومینه بایستی بدون درز تا بالای بام ادامه داشته و حتماً دارای کلاهک H باشد.
شیر شومینه را در پایان فصل زمستان بسته و خروجی آنرا با درپوش مسدود نمایید.
به هیچ عنوان به منظور رقص نور شعله، شومینه را عمداً زردسوز ننمائید. شعله زرد به معنی تولید گازسمی مونواکسیدکربن در دستگاه می باشد.
با توجه به امکان نفوذ گازسمی(CO) از درزهای دودکش آجری به ساختمان حتی الامکان درشومینه ازدودکش آجری استفاده نگردد.
دودکش شومینه مستیماًتابالای بام(بدون استفاده از زانوهای متعدد) ادامه داشته باشد.
شیرشومینه بایستی خارج ازآن قرارداده شود تا در هنگام آتش سوزی احتمالی بدون هرگونه آسیب بتوان گاز را قطع نمود.
ارتفاع دهانه نمای دودکش نبایستی آنقدر زیاد باشد که بخشی از گازهای حاصل ازاحتراق به محل سکونت شما نفوذ نماید. برای ساخت شومینه نیاز به مشاوره با کارشناسان معتبر می باشد.
بدلیل انتقال حرارت از اجاق شومینه به رابط شیر اصلی گاز حتماً بایستی از لوله های مسی فشارقوی و اتصالات مطمئن استفاده شود.
قبل ازروشن نمودن شومینه حتماً از بازبودن دریچه شومینه(دمپر) اطمینان حاصل نمایید. چنانچه دمپر درحالت بسته باشد، تمامی گازهای سمی ناشی از احتراق به فضای مسکونی برگشته و خطرناک می باشد.

اجاق گاز:
1- اجاق گازهای بزرگ و سایر وسائل گازسوزی که به طور ثابت در یک محل نصب می شوند باید بوسیله لوله فلزی به سیستم لوله کشی ساختمان وصل گردند.
۲-در هنگام روشن کردن اجاق گاز ابتدا شمعک یا کبریت را روشن و سپس شیر گاز را باز کنید.
۳- در اجاق گازهائی که پیلوت(شمعک) ندارند همیشه ابتدا کبریت را روشن و سپس شیر گاز را باز کنید.
۴ – اگر اجاق گاز و وسائل گازسوزی که مورد استفاده شما قرار می گیرند دارای پیلوت(شمعک) می باشند چنانچه بعد از باز کردن شیر گاز مشعل روشن نشود معلوم میشود که پیلوت میزان نیست و یا خاموش شده است. در هر حال باید فوراً شیر اصلی را بست و بوسیله افراد خبره به بررسی و رفع علت پرداخت.
۵- سررفتن ظرف غذا و مانند آنها برروی اجاق گاز ممکن است باعث خاموش شدن گاز گردد. بنابراین هنگام استفاده از اجاق گاز باید دقت شود که ظرف غذا سر نرود.چنانچه این عمل اتفاق افتاد و شعله خاموش شد باید فوراً شیر گاز را بسته و پس‌از خارج کردن گازمنتشر شده در فضای آشپزخانه، اجاق گاز را تمیز و آماده روشن کردن مجدد نمود.
۶- همیشه مراقب باشید که مشعلهای اجاق گاز و ضمائم آن کاملاً تمیز و مرتب باشد تا گاز بتواند به راحتی و به اندازه کافی به مشعل برسد و با شعله آبی بسوزد.
۷- برای نظافت اجاق گازباید هفته ای یک یا دو دفعه شیر مصرف مربوطه را بسته و مشعلها و ضمائم آن را از جای خود بیرون آورده و پس‌از تمیزکردن و شستن، کاملاً آنها را خشک‌کرده و دوباره در جای خود قرار داده شود.
۸- از وارد آوردن ضربه بوسیله دیگ و سایر ظروف سنگین بر روی اجاق گاز جداً خودداری کنید زیرا این عمل باعث سست شدن اتصالات و نشت گاز می شود.
۹- وسایل گازسوزمخصوصاً اجاق گاز رادر محل وزش جریان باد مانند مقابل باد بزن های برقی، پنجره و… قرار ندهیدزیرا این عوامل باعث خاموش شدن شعله می شوند و درنتیجه چون شیر اجاق باز است گاز در فضا پراکنده می شود و تولید خطر و آتش سوزی می کند.

یادآوری:
بدین ترتیب در رابطه با استفاده صحیح از اجاق گاز شش نکته بسیار مهم است.
1- ابتدا کبریت را روشن و سپس شیر گاز را باز کنید.
۲- اجاق گاز باید همیشه با شعله آبی بسوزد.
۳- از وارد آوردن ضربه بوسیله ظروف سنگین روی اجاق گاز خودداری نمایید.
۴- اجاق گاز و سایر وسایل گاز سوزرا درمعرض کوران هوا و جریان باد قرار ندهید.
۵- از سر رفتن ظروف غذادرروی اجاق گاز جلوگیری نمایید.
۶ – حتی الامکان از اجاق گازهای مجهز به ترموکوپل استفاده کنید

دودکش ها:
وسایل گازسوز نیز همانند سایر وسایل مشابه جهت روشن شدن و سوختن مناسب نیاز به هوا دارند و تنها راه ارتباطی آنها با فضای خارج از ساختمان از طریق دودکش می باشد. گاز گرفتگی از جمله حوادثی است که معمولا در اثرفقدان دودکش مناسب برای وسایل گازسوز به خصوص بخاری و آبگرمکن و عدم تهویه کافی درفضای اتاق روی میدهد. سوختن ناقص گاز و تجمع گازهای مسموم کننده و یا حتی کمبود اکسیژن سبب مسمومیت افرادی که درچنین فضایی تنفس می کنند شده و ممکن است به مرگ آنها منتهی شود. بنابراین برای جلوگیری از خطرات ناشی از سوختن ناقص وسایل گازسوز و گازگرفتگی به این نکات دقیقاً توجه شود.
هر وسیله گاز سوز باید دارای یک دودکش استاندارد و مجزا ومجهز به کلاهک باشد.
همواره محل اتصال دودکش به وسایل گازسوز را بازرسی و از آببندی و ثبات آنها اطمینان حاصل نمایید.
مسدود شدن دودکش سبب سوخت ناقص و ایجاد گازهای خطرناک و مسموم کننده وبرگشت چنین گازهایی به داخل فضای زندگی گردیده و باعث گازگرفتگی ومرگ می شود.
دودکش وسایل گاز سوز در محل عبور از شیشه های پنجره نباید مستقیماً با شیشه در تماس باشد. زیرا در چنین صورتی امکان شکستن شیشه در اثر حرارت و لق شدن و افتادن دودکش وجود دارد.
در صورتیکه دودکش از پنجره به بیرون هدایت شده است باید دارای حداقل یک متر ارتفاع عمودی از محل خروج از پنجره باشد.
هر چند وقت یکبار کلاهک دودکش های وسایل گازسوز را بازرسی وچنانچه کلاهک افتاده باشد آنرا در محل خود نصب کنید. قابل ذکر است که کلاهک علاوه بر اینکه از نفوذ باران و برف و افتادن سایر اشیا به داخل دودکش جلوگیری می کند، در منظم سوختن وسیله گازسوز نیز موثر است. ضمناً از فشردن بیش از اندازه کلاهک که باعث تغییر حالت وگرفتگی منافذ خروج گازهای دودکش می شود نیز خودداری کنید.
انتهای دودکش های توی کار باید حداقل ۱ متر از سطح پشت بام بالاتر باشد.
هر وسیله گازسوز بایستی دارای دودکش مناسب و بدون اشکال جهت تخلیه گازهای حاصل از احتراق به فضای آزاد باشد و هرگونه نقص و نارسایی و رعایت ننمودن استانداردها در این مورد موجب حادثه خواهد گردید.
در هنگام ساخت، خرید واجاره منزل به دودکش وسایل گازسوز کاملاً توجه فرمائید و تا حدالامکان از خرید و اجاره خانههائی که فاقد دودکش مناسب در داخل دیوار می باشد خودداری فرمائید.
تمام دودکش های وسائلگازسوز بایستی حتماً مجهز به بخش عمودی متناسبوکلاهک H باشد.
از قراردادن خروجی دودکش به صورت افقی با کلاهک و یا بدون کلاهک در زیر سقف و بالکن جداً خودداری فرمائید.
دودکش در داخل دیوار وخارج آن و محلاتصال بهوسیله گازسوز بایستی کاملاً آببندی باشد. هردرز کوچکی میتواند باعث خروج گازهای حاصل از احتراق و حادثه گردد.
حتیالامکان از نصب زانوی اضافی در مسیر دودکش خودداری نمائید. زیرا زانو کارآئی دودکش را کاهش میدهد.
به هیچ عنوان دودکش وسایلگازسوز وهواکش)فن(را از یک لوله یا کانال مشترک عبور ندهید.
برای دودکش داخل و بیرون دیوار به هیچ عنوان از لولههای پلاستیکی و غیر مقاوم در برابر حرارت استفاده نشود.
دودکش باید از ورقهای ضد زنگ(گالوانیزه) و نسبتاً ضخیم انتخاب شود.
آبگرمکن و بخاری حتماً بایستی مجهز به دودکش باشد. از نصب این وسیلهها بدون دودکش در محیطهای بسته جداً خودداری نمائید.
استفاده از دودکشهای مشترک بایستی با نظر متخصصین و مهندسین مشاور تأسیساتی انجام گردد.
استفاده از دودکشهای آکاردئونی آلومینیومی بعلت عدم امکان آببندی در ابتدا و انتها خطرناک میباشد.
از قراردادن قطعات لوله دودکش بصورت لب به لب خودداری نمائید و حتماً از دودکشهای نوع نر و ماده که باعث آببندی در محل اتصال و عدم خروج گازهای حاصل از احتراق خواهد شد، استفاده نمائید.
ازاضافه نمودن به طول بخش افقی دودکش در قسمتهای فوقانی ساختمان جهت ساخت اطاقک و انباری بر روی بام خودداری نمائید. در هنگام ساخت طبقهای جدید دودکشهای قدیمی را عمودی و استاندارد ادامه داده و در حین عملیات ساختمانی دودکش را در مقابل ریزش مصالح و نخاله ساختمانی و انسداد داخلی کاملاً محفوظ نگهدارید.
هنگام عبور دودکش از داخل دیوار و تقاطع آن بایستی قطر لوله فلزی کاملاً یکسان باشد کمکردن قطر لوله هنگام خروج از ساختمان)دیوار یا سقف(مجاز نمیباشد.
ازنصب دودکش درحیاط خلوتهای رو بسته خودداری نمائید. داکت دودکشها باید خروجی از بالا و پایین به هوای آزاد داشته باشد و به هیچ وجه هیچگاه بالای داکت مسدود نگردد.
دودکشها را مرتباً بازرسی نمائید و از آزادبودن مسیر دودکش اطمینان حاصل نمائید.
اطراف لولههای دودکش موجود در موتورخانه بایستی کاملاً آببندی گردد تا از نفوذ گازمونواکسید کربن(CO) به داخل بنا و یا موتورخانه جلوگیری شود.
در هنگام هرگونه ساخت و ساز مراقب باشید، مصالح ساختمانی بداخل دودکشها ریخته نشود و راه ورودی دودکش را مسدود نکرده باشد.
هر ساله قبل از روشن کردن وسائل گرمازا، مراقب باشید مسیر دودکشها توسط پرنده ای لانهسازی و مسدود نشده باشد.
بخش عمودی)خروجی(دودکش حداقل بایستی ۳ برابر بخش افقی درنظر گرفته شود و حداقل ارتفاع بخش عمودی نبایستی از یک متر کمتر باشد.
از تغییر قطر در خروجی دودکش و کم کردن سایز آن خودداری نمائید.
جهت جلوگیری از پدیده خطرساز «مکش معکوس» در ساختمانها لازم است بر روی قسمت زیرین درب ورودی هر آپارتمان از دریچه تهویه کرکره ای یا آیفونی مناسب به طول ۵۰×۲۰ سانتیمتر استفاده گردد. همچنین زیر دربهای ورودی اطاق خواب ها نیز حدود ۳ تا ۵ سانتیمتر بازباشد.
انتهای کلیه دودکشها بایستی حداقل یک متر از سطح پشت بام بالاتر بوده و از دیوارههای جانبی نیز حداقل یک متر فاصله داشته باشد و حتی المقدور ازکلاهک Hاستفاده گردد.
قسمت عمودی دودکش بایستی برروی پایههای مناسب قرارگیرد تا وزن آن به پایه منتقل شود و از کج شدن آن جلوگیری بعمل آید. ضمناً بخش عمودی دودکش برروی نماها بایستی توسط بستهای مناسب به دیوار محکم گردد. همچنین مراقب چرخش کلاهک به سمت زمین باشید، در این صورت اینگونه دودکشها کارآئی لازم را ندارند و عدم خروج گازهای حاصل از احتراق جان شما را تهدید میکند.
رعایت موارد فوق موجب جلوگیری از پس زدن و بازگشت گازهای سمی وسایل گازسوز به داخل منازل(مکش معکوس) می شود.
عبور دودکش ازفضای داخل سقف کاذب و علی الخصوص حمام به دلیل امکان پوسیدگی و نشت گاز منواکسیدکربن خطرناک است.
دمپر خروجی دودکش شومینه(قبل از روشن کردن) بایستی کنترل تا از سلامت حرکت دمپر(دریچه داخلی که توسط زنجیرباز و بسته می شود) و باز و بسته شدن آن اطمینان حاصل شود، در صورت باز نشدن دمپر، گاز منواکسید کربن فضای ساختمان را مسموم مینماید.
جهت تأمین هوای مورد نیاز وسایل گازسوز از قبیل آبگرمکن دیواری و بخاری در آپارتمانهای محدود ضروری است دریچه تهویه ای در محل مناسب(ترجیحاٌ پشت وسیله گازسوز) که به هوای آزاد مرتبط است تعبیه شود.
دودکش بایستی مجهز به بست نگهدارنده باشد و در محل خود محکم شود.
برای شومینه به دلیل امکان پس زدن گازهای حاصل از احتراق بهتر است از دودکش به قطر ۱۵ سانتی متر استفاده کرد.
حتی الامکان از دودکشهایی که از پنجره به بیرون هدایت میشوند بایستی اجتناب نمود. چنانچه ناچاراً دودکش از پنجره به بیرون هدایت شود باید به روش صحیح و کاملاً محکم در محل خروج از پنجره مهار و مجهز به کلاهک شود و حداقل دارای ۱ متر ارتفاع از محل خروج باشد. در صورتیکه هنگام بهرهبرداری و روشن بودن وسیله گازسوزبا آزمایش قرار دادن دست بر روی دودکش مشاهده گردید که دودکش مذکور سرد می باشد از این دودکش بایستی صرفنظر نموده و ضروری است دودکشی تعبیه گردد که تا بالای بام ادامه داشته باشد.
اتصال خروجی دودکش به درز انبساط بین دو ساختمان می تواند باعث نفوذ گاز منواکسیدکربن از منافذ به هر کدام از این ساختمانها شود.
به منظور وجود هوای کافی و پرهیز از سوختن ناقص در وسایل گازسوز بایستی راه ورود هوا به داخل اتاقها توسط روزنه های مناسب(در زیر دربها، دریچه های کرکرهای پایین دربها و...) یجاد شود. این موضوع به ویژه در اتاقهای کوچک و فضاهای زیرزمینی از اهمیت و حساسیت فوقالعاده ای برخوردار است. در این راستا لازم است توجه فرمائید که معمولاً یک بخاری در حدود ۱۵ برابر حجم گاز مصرفی به هوای تازه جهت سوختن نیاز دارد.یک بخاری معمولی خانگی بایستی درحدود ۱۵متر مکعب در ساعت هوای تازه دریافت کند تا قادر به سوزاندن مناسب گازطبیعی باشد. بنابراین ملاحظه می شودکه منافذ ورود هوا چه تأثیر حیاتی در این رابطه دارند.
مسدودشدن دودکش لوازم گازسوز(حتی درحد جزئی) باعث ناقص سوزی و پس زدن گازهای سمی به فضای اتاق می شود. همواره از مسدود نبودن دودکشها اطمینان حاصل فرمائید.
به منظور نصب دودکش وسایل گازسوز از کمترین تعداد زانو استفاده شود زیرا در اینصورت مکش دودکش کم شده و موجب پس زدگی گازهای خطرناک حاصل از احتراق می شود.
توصیه می شود در طراحی و ساخت ابنیه نوساز، دودکش کلیه وسایل گازسوز پیش بینی شود و نقشه مربوطه توسط مهندس ناظر تأیید شود. نصب دودکش بعد از اتمام پروژه بر روی نما در ساختمانهای جدیدالاحداث کاملاً بی مورد است.
مراقب باشید البسه آویزان شده شما در تراس، دودکش همسایه پایین را مسدود نکند.
دودکش و اتصالات مربوطه در حیاط خلوت و داکتها بایستی حتماً دارای بست و تکیه گاه مناسب باشد.
دودکشهای آجری به دلیل نفوذ گاز از درزها به سایر قسمتها خطرساز میباشد.
دودکش شوفاژ براساس ظرفیت مربوطه و بایستی دارای قطر مناسب باشد.ضمناً حداقل قطر برای کمترین مصرف دستگاه های شوفاژ لوله به قطر۲۰ سانتیمتر پیشنهاد میشود.
برای کلیه آبگرمکن های دیواری دودکش به قطر ۱۵ سانتیمتر به بالا پیشنهاد میشود.
دریچه دودکش بایستی بالاتر از وسیله گازسوز قرارگیرد و نصب هرگونه دودکش از ارتفاع دستگاه به سمت ارتفاع پائین تر(شیب از وسیله گازسوز به سمت زمین) خطرناک است و موجب پس زدن محصولات سمی احتراق می شود.
به ازای هر زانوی ْ۹۰ در دودکش، لازم است به ارتفاع بخش عمودی اضافه گردد.
حتی الامکان در آپارتمانهای زیر ۵۰ متر مربع سیستم گرمایش بوسیله شوفاژ انجام شود و از وسایل گرمایشی همچون بخاری یا آبگرمکن دیواری استفاده نشود.
ساخت حمام در کنار شوفاژخانه خطرناک و حادثه ساز است.
نصب دو وسیله گاز سوز شومینه و بخاری در آپارتمانهای کوچک و استفاده همزمان از آنها میتواند احتمالاٌ آثار زیانباری را به بار آورد.
نسبت به مشاهده شعله زرد رنگ در وسائل گازسوز بی تفاوت نباشید چون این مشکل ناشی از نرسیدن هوای کافی یا نقص در دستگاه گازسوز و… است.
هرگونه نشتی لوله های آب گرم خطرناک است چون در این صورت باعث مدام سوزی آبگرمکن گازی میشود. این موضوع باعث مصرف سوخت بیشتر، اکسیژن بیشتر و در نهایت خطراحتمالی میشود.
اگر در منزل دچار سردرد، سرگیجه، تهوع و … می شوید علت در وسایل گازسوز نیز می تواند باشد. معمولاً در اثر نبودن هوای کافی و عیوب وسایل گازسوز عمل احتراق مختل می گردد و گازهای مضر و خطرناک تولید و در سطح خانه پخش می شودکه موجب عوارض بعدی می شود.
داکت مسیر دودکشها و آپارتمانها در بالای بام و طبقه همکف(در ابتدا و انتها) حتی الامکان بایستی باز و به فضای آزاد راه داشته باشد تا اگر نشتی در مسیر دودکش بوجود آمد به بیرون هدایت شود و به داخل ساختمان نفوذ نکند.
برای پکیج منازل بدلیل مصرف بالا حتی الامکان بایستی از دودکش به قطر ۱۵ سانتی متر و بیشتر استفاده شود.
استفاده از گچ و مصالح ساختمانی برای پرکردن فواصل و درزهای ما بین دودکشها در داخل دیوار ساختمان موجب گرفتگی گردیده وحوادث بسیاری را باعث شده است از این کار جداً خودداری نمائید.
استفاده از سطل آب و قراردادن دودکش در آن جهت تصفیه گازهای سمی به جای نصب دودکش استاندارد خطری جدی برای مصرفکنندگان گاز طبیعی)حتی در فضاهای کوچک نظیر مغازه و فروشگاه(میباشد. حوادث مرگباری از این باور غلط تاکنون بروز کرده است.

آزمایش دودکش
برای اطمینان از صحت عملکرد دودکش ۳ آزمایش آسان ذیل را میتوان انجام داد.
ساده ترین آزمایش هر دودکش دست زدن و لمس آن است. سردی دودکش نشانه عدم عبور گازهای سمی حاصل از احتراق وسیله گازسوز و زنگ خطری برای شما است. وقتی وسیله گازسوز کار می کند بایستی دودکش داغ باشد و نوک انگشتان داغی آنرا حس کند.
آزمایش بعدی استفاده از شمع و یا شعله کبریت در محل دریچه و مبدأ دودکش در اتاق(محل مصرف) میباشد. با قرار دادن کبریت روشن درابتدای دریچه بایستی شعله به سمت داخل دودکش کشیده شود. این موضوع نشانه کـارکردن و مکش مناسب دودکش و در صورتیکه تغییری در شعله ایجـاد نشود نشان دهنده عدم مکش مناسب دودکش میباشد.
هنگام خرید و یا اجاره خانه و قبل از وصل وسایل گازسوز به دودکش، مسیر دودکشها را بایک وزنه و طناب محکم از پشتبام تا محل دریچه و مبدأدودکش کنترل نمائید تا از بازبودن آن کاملاً مطمئن شوید.

شیلنگ های گاز:
1- رعایت نکات ایمنی درخصوص استفاده از شیلنگ‌های مناسب برای اتصال وسائل گازسوز به لوله‌کشی ساختمان از اهمیت ویژه و حساسی برخوردار می‌باشد و چنانچه این موارد نادیده و یا کم اهمیت شمرده شوند در نهایت باعث بروز اتفاقات ناگواری خواهند بود.
۲- شیلنگ‌های لاستیکی معمولی در برابر ترکیبات نفتی و گازی به سرعت فاسد می‌شوند. به همین دلیل برای وصل کردن اجاق گاز و سایر وسایلی که استفاده از شیلنگ برای اتصال آنها به سیستم لوله‌کشی گاز مجاز شناخته شده، باید از شیلنگ‌های لاستیکی تقویت شده(چند لایه) که مخصوص گاز ساخته شده است استفاده نمود.
۳- برای وصل کردن بخاری به لوله‌کشی گاز هرگز از شیلنگ‌های آب و … غیراستاندارد استفاه نکنید.
۴- شیلنگهایی که ترک دارد را قبل از نشتی گاز حتماً تعویض کنید.
۵- شیلنگ‌های لاستیکی را باید هرچند مدت یکبار مورد بازدید قرارداد تا اطمینان حاصل شود که شیلنگ‌های مورد استفاده سوراخ ‌نشده، ترک برنداشته و از محل بست بریده نشده باشند.
۶- شیلنگ‌های گاز را در محل اتصال به شیر و دستگاه گازسوز بوسیله بست فلزی مناسب(مجهز به نوار لاستیکی) داخلی مهار کنید و هیچگاه از شیلنگ‌های فرسوده و غیر استاندارد استفاده نفرمائید.

کنتور:
قبل از اینکه وسائل گاز سوز خود را به سیستم لوله کشی گاز طبیعی وصل نمایید لازم است به چند نکته مهم توجه داشته باشید:
لوله‌کشی داخلی توسط شرکت مجری تحت فشار هوا قرارگرفته و هیچگونه افت فشار درگیج(فشار‌سنج) مشاهده نشود. کم شدن فشارداخلی نشانه نشتی در لوله‌کشی گاز می‌باشد.
مطمئن شوید جهت لوله‌کشی از اجناس استاندارد استفاده شده باشد.
رگولاتور و کنتور نصب شده برای ساختمانی که شما در آن زندگی می کنید ظرفیت معینی را دارد. چنانچه قصد توسعه لوله کشی داخل و اضافه نمودن وسائل گازسوز را دارید حتماً این موضوع را با شرکت ملی گاز ایران در میان بگذارید تا ضمن دریافت راهنمائی های لازم در صورتی که نیاز به تعویض رگولاتور و کنتور باشد اقدام گردد.
توسعه لوله کشی داخلی و اضافه نمودن وسائل گازسوز توسط افراد غیر متخصص می‌تواند عواقب وخیمی را برای مشترکین به دنبال داشته باشد.
رگولاتور و کنتور گاز زیرنظر شرکت ملی گاز ایران و با رعایت تمامی نکات ایمنی و فنی و در محل مناسب نصب می گردد. بنابراین فقط شرکت ملی گاز ایران مجاز است در صورت لزوم محل آنها را تغییر دهد.
رگولاتور مجهز به وسائل ایمنی خاصی است که در صورت بروز نقص در سیستم لوله کشی شهر، به طور اتوماتیک جریان گاز را قطع می کند تا مصرف کنندگان در معرض هیچگونه مشکلی قرار نگیرند. از دستکاری کنتور و رگولاتور اکیداً خودداری نمائید و چنانچه در این تجهیزات اشکالی ملاحظه گردید سریعاً با تلفن ۱۹۴(مرکزپیام) و یا امداد گازرسانی که شماره آن در پشت قبض ذکر شده است تماس حاصل فرمائید.
در هنگام قطع گاز از شبکه شهر و در مرحله نخست فوراً شیر اصلی گاز را بسته و سپس شیرهای مصرفی خانگی کلیه واحدها درساختمان را ببندید.
راه‌اندازی مجدد لوله‌کشی گاز بایستی با حضور کلیه ساکنین و کنترل بسته بودن کلیه شیرها و نهایتاٌ تخلیه هوا ازدورترین شیرها در هر واحد و هماهنگی با شرکت گاز انجام شود.
از دستکاری کنتور خودداری نمائید.

روشنایی با گاز:
نکات ایمنی در مورد استفاده از روشنایی به شرح زیر است:
روشنایی گازی برای مواقعی که جریان برق در ساختمانها قطع می گردد پیش بینی شده است. این روشنایی موقتی و تا زمان وصل مجدد برق می باشد. بنابراین نصب چراغ روشنایی در قسمتهای مختلف منازل(بدلیل عدم خروج گازهای حاصل از احتراق) کاری غیر منطقی و خطرناک می باشد. در هر آپارتمان نصب یک عدد چراغ روشنایی گازی در محل ایمن منطقیمی باشد.
نصب شارژر و یا چراغهای برقی اضطراری در این مواقع بهتر است.

نکات ایمنی:
نصب روشنایی در کنار پرده و یا هر مورد قابل اشتعال دیگر بدلیل امکان سرایت شعله ناایمن می باشد.
نصب روشنایی مقابل دریچه کولر خطرناک می باشد، زیرا در هنگام وصل مجدد برق کولر شروع بکارو چراغ روشنایی را خاموش می کندو در صورت عدم توجه و اطلاع مشترک، باعث نشتی و نتیجتاً انفجار خواهد شد.
ـچراغ روشنایی به تعداد زیاد(مانند لوستر) خطر ساز می باشد.
نصب چراغ روشنایی در راهرو و محلهای روباز که در معرض کوران هوا قرار دارد نیز مطابق با ضوابط ایمنی نمی باشد.
برای نصب چراغ روشنایی به شیر مربوطه، بدلیل تأثیر حرارت بر لوله و اتصالات، از لوله های مسی و اتصالات برنجی استفاده شود.
برای نصب چراغ روشنایی از افراد متخصص و معتبر کمک بگیرید.
هر چراغ روشنایی گازی بایستی دارای یک شیر قطع کننده مجزا باشد از اتصال آن به شیرهای اجاق گاز، بخاری و یا آبگرمکن جداً خودداری نمایید.

سیستم حرارت مرکزی:
محل اتاقک موتورخانه بایستی به طریقیباشد که هوا در آن جریان داشته باشد. به عبارت دیگرهوا از دریچه ای وارد و از دریچه یا پنجره دیگری به خارج هدایت شود.
زیر درب موتورخانه جهت عبور جریان، حداقل ۵ سانتی متر با زمین فاصله داشته باشد و در قسمت پایین درب نیز یک دریچه مشبک جهت تهویه تعبیه گردد.
توصیه می شود موتور خانهمجهز به هواکش(FAN) باشد.
پنجره موتورخانه را همیشه نیمه باز نگه دارید.
منافذ دودکش ها باید کاملاً آببندی شده باشد.
کنترل نمایید از اطراف دیگ و مابین پره ها گازهای حاصل از احتراق در فضا پخش نشود تا در معرض خطر قرار نگیرید.
در هنگام ورود به موتورخانه، درب را باز نگه دارید و چند لحظه تأمل نموده و سپس وارد موتورخانه شوید تا در صورت وجود احتمالی گازهای سمی، تبادل هوا با فضای بیرون انجام گیرد.
ازتعبیه لوله های دودکش به صورت افقی و بیش از یک متر در موتورخانه، خودداری فرمایید.
از نصب زانوهای متعدد دودکش در موتورخانه جداً پرهیز نمایید.
در صورتیکه سیستم فعلی منزل شما بدین صورت بوده، در اولین فرصت نسبت به اصلاح سیستم دودکش دستگاه شوفاژ اقدام فرمایید.
اطراف لوله های بالارونده(آب سرد و گرم و..) از موتورخانه را کاملاً و توسط مصالح مناسب، آببندی نمایید.
در غیر اینصورت امکان نفوذ گاز سمی مونواکسیدکربن از اطراف لوله ها به واحد مسکونی شما وجود دارد.

آزمایش نشت یابی گاز:
1- بعد از وصل نمودن وسایل گازسوز به سیستم لوله‌کشی گاز و قبل از شروع به استفاده از وسیله گازسوز حتماً می‌بایستی آزمایش نشت گاز را انجام دهید.
۲- برای انجام آزمایش نشت گاز در یک ظرف مقداری آب ریخته و به آن صابون یا مایع ظرفشویی و یا پودر شوینده اضافه کنید. سپس قدری از آنرا بوسیله اسفنج و ابر بر روی محل‌های اتصال بست وسیله گازسوز و همچنین محل اتصال بست با لوله‌کشی گاز و سپس برروی شیلنگ و یا لوله گاز بریزید. چنانچه برروی محلهای مزبور حباب تشکیل شد نشان دهنده نشت گاز است. چنانچه هنگام آزمایش نشت شدید گاز محرز گردید شیر مصرف آن وسیله گازسوز را ببندید و به بررسی و رفع عیب بپردازید.

هشدارهای عمومی:
در صورت استشمام بوی گاز موارد زیر را رعایت کنید:
– فورا شیر اصلی گاز را ببندید و شرکت گاز را مطلع فرمایید.
– تلفن حوادث گاز ۱۹۴ را همیشه به خاطر بسپارید
– از روشن کردن لامپ کبریت و فندک خودداری کنید و برق را از فیوز اصلی قطع کنید.
– هنگام نشت گاز در محل تاریک از چراغ قوه ای که در خارج از محل نشت گاز آن را روشن کرده اید استفاده کنید.
– افراد خانواده را از محل آلوده به گاز خارج نمائید.
– درب و پنجره ها را باز کنید.
– با تکان دادن حوله پنبه ای مرطوب به جریان هوا و تهویه اتاق آلوده تسریع بخشید.
– همیشه یک کپسول اطفاء حریق در منزل داشته باشید.

آموزش و راهنمایی:
- رعایت نکات ایمنی مخصوص همه افراد است.
-چنانچه نگران بازی کردن فرزندان خردسال خود با وسائل گازسوز هستید، درمواقع عدم استفاده از این وسائل حتماً شیر اصلی آنها را ببندید.
-چنانچه در میان اطرافیان شما کسانی هستند که نحوه رفتار صحیح با وسائل گازسوز را نمی‌دانند و خطرات گاز را نمی شناسند آنها را راهنمائی کنید.
-در استفاده از گاز طبیعی باید دقت کرد که هر چه میزان مصرف گاز در وسایل گازسوز کمتر باشد احتمال بروز خطر نیز کمتر میشود.
شیر اصلی:
-از برداشتن دسته شیر گاز خودداری فرمائید تا در مواقع ضروری بتوان به سرعت شیر را باز یا بسته کرد.
-هر وسیله گازسوز بایدیک شیر اصلی مستقل داشته باشد.
-در صورت ترک منزل برای مدت طولانی، حتماً شیر اصلی گاز را ببندید.

نشت گاز:
-هرگز برای پیدا کردن محل نشت گاز از شعله کبریت و امثال آن استفاده نکنید. در مواقع ضروری از کف مواد شوینده جهت تشخیص نشتی گاز استفاده گردد.
-هر چند وقت یکبار اتصالات دستگاههای گازسوز را بررسی نمائید تا اگر شیلنگ و اتصالات دچار فرسودگی گردیده سریعاً نسبت به تعویض آن اقدام شود.

منبع: سایت آتش نشانی تهران